Seizoensdepressie

Depressieve stoornissen zowel unipolair als bipolair worden beiden beïnvloed door de seizoenen tijdens welke de depressieve symptomen verergeren. De unipolaire depressie wordt ook wel de gewone depressie genoemd. Depressies kunnen worden onderscheiden in twee soorten. De endogene depressie is de depressie van het melancholische type. Ze treedt hoofdzakelijk op als gevolg van biologische oorzaken zoals een tekort aan neurotransmitters in de hersenen. Bij de endogene depressie zijn externe factoren, psychosociale stress en of triggers afwezig. Wel zijn er aanwijzingen dat de persoonlijke kwetsbaarheid voor ziekte en of depressie meespeelt; bijvoorbeeld wanneer er een voorgeschiedenis is van trauma en psychosociale stress. 

Bij een exogene depressie oftewel de psychogene depressie genoemd is duidelijk sprake van een verlies, psychosociale stress of een emotionele schok die is voorafgegaan aan het ontstaan van de depressie. Benamingen als reactief, situationeel en of neurotisch worden vaker met een exogene depressie geassocieerd. Wat betekent dat iets de depressie heeft uitgelokt, maar feitelijk is er geen enkele depressie waarbij stress totaal afwezig is.

Patiënten met een endogene depressie ervaren over het algemeen meer symptomen zoals concentratiestoornis, ze zijn minder effectief tijdens het werk, vaak is er sprake van een laag zelfbeeld en zelfbeschuldiging, meestal is er gewichtsverlies, verminderd libido en de patiënt wordt te vroeg wakker. De patiënt heeft een ineengedoken lichaamshouding en vertoont minder spontane bewegingen. De perceptie van tijd is verstoord en voor de patiënt is het alsof de tijd heel langzaam voorbij gaat en het blijkt heel moeilijk om een simpele beslissing te nemen. Lichamelijke klachten horen zeker bij deze depressie, er is meer psychosomatiek zoals diarree, obstipatie, transpireren, hartkloppingen, droge mond en vermoeidheid. De endogene depressie begint over het algemeen na het 30^ste jaar en komt twee keer meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Zo´n depressie kan enkele maanden duren en komt vaker jaarlijks op hetzelfde moment voor. Soms is er sprake van een winterdepressie wanneer de klachten minstens twee jaar achter elkaar terugkeren. Door de verandering in het aantal uren daglicht raakt de biologische klok verstoord en speelt het hormoon melatonine een belangrijke rol. Omdat de patiënt niet begrijpt waarom dit gebeurt, kan dit soms leiden tot reactieve depressieve reacties. Zoals nadrukkelijk actief zijn en zoveel mogelijk aanpakken om de depressie te vermijden wat juist averechts werkt.

Anders dan de unipolaire depressie is er de bipolaire depressie; beter bekend als de manische depressie. De manische depressie kenmerkt zich als een periode van bedroefdheid die wordt afgewisseld met blije periodes waarbij de patiënt zich energiek en opgewekt voelt. Bij de bipolaire stoornis kan men een onderscheid maken tussen twee typen. Een waarbij de patiënt tenminste een manische periode heeft doorgemaakt en de tweede waarbij tenminste een depressieve periode is doorgemaakt en een milde manische periode. Soms zijn de verschijnselen niet zo erg en wordt het functioneren niet verstoord door de bipolaire stoornis; meestal is er dan sprake van een milde manische periode die hypomanie wordt genoemd. Een (nog) mildere vorm van de bipolaire stoornis is de cyclothyme stoornis.