De invloed van sociale steun op de gezondheid

Uit onderzoek is bekend dat het belang van de hulp die mensen krijgen van hun familie, vrienden, buren tijdens een stressvolle gebeurtenis er voor zorgt dat de gebeurtenis als minder negatief en belastend wordt ervaren en de kans op ziekte aanzienlijk wordt verminderd. Sociale steun speelt een belangrijke rol bij de individuele gezondheid. Het verkleint de kans op ziekte, versnelt het herstel en zelfs de kans op overlijden neemt af als het om een ernstige ziekte gaat. Sociale steun kan worden begrepen door structuur en functie. De structuur is het netwerk van mensen dat het individu heeft; omvang, soort netwerk, frequentie van het contact en fysieke nabijheid van de relaties. Om het soort steun te meten, worden coëfficiënten gebruikt zoals: burgerlijke staat, aantal vrienden, aard van de relaties: intiem vs. oppervlakkig, sportclubs, verenigingen of een parochie.

James S. House een Amerikaanse sociaal psycholoog publiceerde in 1981 een belangrijk onderzoek onder de titel ´Work, stress and social support´; tot op heden blijft dit een van de belangrijkste onderzoeken naar sociale steun. House definieerde sociale steun als een interpersoonlijke transactie die hij onderverdeelde in vier categorieën: 1. emotionele steun zoals uitingen van empathie, liefde, vertrouwen; 2. praktische steun om een ​​probleem op te lossen; 3. informatieve steun zoals het ontvangen van nuttige informatie en 4. beoordelingssteun zoals hulp bij zelfwaardering en informatie over hoe anderen werden geholpen. Bij functionele steun wordt onderscheid gemaakt tussen de ontvangen steun en de tevredenheid daarover. De subjectieve beoordeling staat centraal om aan te geven hoeveel en welke steun nodig is en beschikbaar is. Uiteindelijk stelt sociale steun de persoon in staat om aanspraak te maken op steunbronnen om zodoende gevaar te verminderen en betere manieren te vinden om met het probleem om te gaan en uiteindelijk zoveel mogelijk negatieve factoren te elimineren om een goed herstel te bevorderen.

Vanzelfsprekend beïnvloedt de persoonlijkheid van iemand natuurlijk ook de manier waarop steun wordt ontvangen en situationele kenmerken maken ook plaats voor een interactief perspectief waarin sociale steun wordt gevonden. Sociale steun is soms niet alleen voor één persoon, maar ook voor anderen in het netwerk. In dat geval heeft sociale steun een indirecte impact. Een sprekend voorbeeld zijn de mensen die een hartaanval hebben gehad en hun partners. De partners krijgen niet alleen te maken met meer en hogere eisen aan hun verantwoordelijkheid die zij niet kunnen delen met hun zieke partner; tegelijkertijd worden zij ook geconfronteerd met het mogelijke verlies van hun partner. Samen vraagt dit om meer sociale steun.

Interessant is om te vermelden dat James S. House in 2015 een ander belangrijk onderzoek publiceerde ´Beyond Obamacare: Life, Death, and Social Policy´. In Beyond Obamacare toonde House aan dat louter hervormingen in de gezondheidszorg de gezondheidscrisis niet kunnen oplossen, omdat ze niet gericht zijn op de aanpak van de onderliggende oorzaken die grotendeels van sociale, economische, ecologische, psychologische en gedragsmatige aard zijn. House liet zien dat de problemen van het kapotte Amerikaanse zorg- en verzekeringsstelsel samenhangen met de grote en groeiende sociale verschillen in onderwijs, inkomen en andere levens- en werkomstandigheden. House riep op tot een volledige heroriëntatie van hoe over gezondheid te denken. Hij concludeerde dat het hoogtijd is meer nadruk te leggen op het aanpakken van sociale, economische en andere ongelijkheid om een betere gezondheid te ontwikkelen. Het spreekt voor zich dat mentale gezondheid daar een belangrijk onderdeel van is.