Sociale fobie, Agorafobie & Paniek
Wanneer een sociale fobie, agorafobie of paniek
je leven domineren zodat je dagelijks leven ernstig wordt belemmerd spreken we
van een angststoornis. Angst waarschuwt je voor gevaar. Bij sommige mensen is
deze seinfunctie volledig verstoord. Ze zijn angstig zonder reden. Er zijn
verschillende angststoornissen. Mensen
met een sociale fobie zijn bang voor alle situaties waarbij sociale interactie
is vereist; zoals een gesprek beginnen, iets eten of drinken buitenshuis of een
afspraak maken bij de bank of gewoon iets simpels zoals op verjaardagsvisite
gaan. De angst om door anderen te worden geobserveerd of negatief beoordeeld
zorgt ervoor dat ze deze situaties zoveel mogelijk vermijden. Mensen met een
sociale fobie voelen zich minderwaardig ten opzichte van anderen. Om hun angst verborgen
te houden voor anderen, is hun aandacht volledig op zichzelf gericht om geen
fout te maken. Het is de angst om te anticiperen die er voor zorgt dat de spanningen
zich fysiek uiten in de vorm van hartkloppingen, transpireren, buikpijn en
blozen. De symptomen lijken op een paniekaanval maar is het niet. Hoewel
sociale fobie vaker voorkomt bij vrouwen zijn er ook veel mannen waarbij deze
angststoornis zich manifesteert, meestal tijdens de adolescentie. Maar de fobie
kan zich ook ontwikkelen nadat er een belangrijke verandering in het leven of werk
heeft plaatsgevonden. Meestal wordt het een chronische aandoening waarbij het
piekeren over het eigen functioneren steeds aanwezig is. De paradox is dat
mensen met een sociale fobie over het algemeen toch erg gewaardeerd worden door
de omgeving vanwege hun sociale vaardigheden. Het
verschil met de Vermijdende persoonlijkheidsstoornis is dat bij deze stoornis de
sociale fobie in extreme mate voorkomt en men overgevoelig is voor iedere
mogelijke afwijzing. Een relatie wordt niet aangegaan wanneer er geen zekerheid
is dat men onvoorwaardelijk wordt aangenomen. Vanzelfsprekend leidt dit tot
afzondering. Men verlangt naar genegenheid en acceptatie, maar een laag
zelfbeeld zorgt ervoor dat degene met een Vermijdende persoonlijkheidsstoornis
zijn eigen prestaties onderschat en zich te veel bekommert om het eigen falen. Een
nieuwe baan of activiteit waarbij contact met anderen nodig is wordt uit de weg
gegaan uit angst bekritiseerd of belachelijk gemaakt te worden. De angst zorgt
voor een gevoel van inferioriteit. De vermijding is gewoonlijk op bijna alle
levensgebieden en houdt zodoende het chronische karakter in stand waardoor het
een persoonlijkheidskenmerk is in plaats van een symptoom. Mensen
met agorafobie ervaren ook een verscheidenheid aan lichamelijke symptomen echter
deze symptomen worden beschouwd als een gevaar voor het eigen leven en gaan
gepaard met catastrofale gedachten. Uit angst vermijdt men publieke situaties
vanwege de gedachte dat ontsnappen moeilijk kan zijn zo niet onmogelijk en hulp
niet beschikbaar of te laat, zodat men in een gĂȘnante toestand terechtkomt bijvoorbeeld
de angst om te vallen of voor incontinentie. De symptomen van paniekstoornis
zijn verstrekkend en worden vaker verward met een hartinfarct waarbij de angst
om gek te worden en de controle te verliezen extreem aanwezig is. Het totaal
van de symptomen wordt feitelijk meer gevreesd dan de situatie zelf. Mensen die
aan een paniekstoornis met agorafobie lijden, geven er de voorkeur aan samen
met anderen ergens heen te gaan en vinden het niet prettig dit alleen te doen. Hallo Weekblad 13 november 2019
Reacties