Sensatiezoeker, Selfie en Syriëganger
De
‘Sensation Seeking Scale’, een psychologische test om ‘spanningsbehoefte’ te meten,
stamt uit 1964 en werd ontwikkeld door Marvin Zuckerman. Zuckerman was als psycholoog
verbonden aan de Universiteit van Delaware. Hij bleek zijn tijd vooruit. Tegenwoordig
wordt het concept ‘spanningsbehoefte’ geregeld gebruikt om risicogedrag te onderzoeken.
Onder andere, van onverschrokken durfals die vanaf driehoog in een zwembad duiken
of selfies maken op hoge klif. Het is dagelijkse kost op de sociale netwerken. Sommigen
nemen zelfs deel aan een reality show die zich afspeelt in Syrisch oorlogsgebied
zoals de Australische reality “Go Back to Where You Came From” uit 2013. Geweerkogels
vlogen de deelnemers letterlijk om de oren. Sommige mensen zijn dus duidelijk op
zoek naar spanning en hebben daaraan een grote behoefte. Volgens
Zuckerman kan deze persoonlijkheidstrek gedefinieerd worden als het zoeken naar
nieuwe, moeilijke en intense ervaringen en de bereidheid om daarvoor immense risico’s
te nemen zowel lichamelijk, sociaal als financieel; waarbij niet alleen het eigen
leven in gevaar wordt gebracht. De ‘Sensation Seeking Scale’ werd na 1969 verder
ontwikkeld. In het Nederlands spreken we van ‘Spanningsbehoefteschaal’ en werd vertaald
in 1984. De persoonlijkheidstrek verdeelt Zuckerman in 4 gebieden namelijk: risicobereidheid;
het verlangen om acties te ondernemen die een lichamelijk gevaar met zich meebrengen.
Ervaringsgerichtheid; de neiging om op een onconventionele manier te leven, waarbij
men zoekt naar het opdoen van nieuwe zintuiglijke ervaringen door verre reizen,
muziek of kunst. Behoefte aan verandering; het niet kunnen verdragen van herhaling,
dus een continue zoeken naar afwisseling in activiteiten, omgeving en contacten.
Ontremming; het zoeken naar nieuwe ervaringen door sociale activiteiten te ondernemen
zoals uitgaan, alcohol-, drugsgebruik en steeds wisselende seksuele partners. Gek
genoeg is louter risico voor mensen met een hoge spanningsbehoefte juist niet de
motiverende factor om het risico aan te gaan. Het zijn namelijk de lichamelijke
sensaties van het risicogedrag, die de belangrijkste motivatie zijn om dit te doen.
Mensen met een hoge spanningsbehoefte ondernemen dan ook vaker geheel vrijwillig
activiteiten met een hoog risico. Sommige mensen houden van sterke prikkels en anderen
juist weer niet. Zucht naar avontuur en nieuwe ervaringen zijn dan een essentiële
behoefte en verhogen zo de kans op risicovolle activiteiten. Spanningsbehoefte
is gemiddeld het hoogst tijdens de adolescentie en vermindert na het 60ste
levensjaar. Mannen scoren gemiddeld hoger dan vrouwen, vooral op het gebied van
risicobereidheid en ontremming. Spanningsbehoefte staat los van andere persoonlijkheidstrekken
zoals extravertheid, introvertheid en neurotisch gedrag. Wat betekent dat een introvert
en sociaal vermijdend iemand eveneens hoog kan scoren. Een hoge score op ervaringsgerichtheid
gaat vaak gepaard met creativiteit. Het is dus niet zo dat de zucht naar avontuur
en sensatie onmiddellijk gelinkt is aan verslaving. Iemand kan ook militair, stuntman,
artiest of musicus zijn. Het is maar net hoe je omgaat met je eigen spanningsbehoefte. Gepubliceerd in Hallo Weekblad 21 januari 2016 - Bron:
www.nu.nl; www.nl.wikipedia.org