SOLK
Al een tijdje is SOLK de afkorting voor: somatisch
onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Klachten als fibromyalgie,
hoofdpijn, buikpijn, prikkelbare darmsyndroom, spierpijn, nekpijn en
hartkloppingen bezorgen niet alleen de patiënt een onzeker gevoel. Ook de
huisarts is vertwijfeld want vaak houden de klachten lang aan en is er geen
aanwijsbare lichamelijke oorzaak te vinden. Volgens richtlijnen volgen huisartsen vanaf 2013 een speciale behandeling
voor patiënten met dergelijke onverklaarbare klachten terwijl het aantal
patiënten alleen maar toeneemt. Meestal verwijst de huisarts naar een
fysiotherapeut, een psycholoog of psychiater. Voor ouderen is een verwijzing
naar een psycholoog of psychiater wel het laatste waar ze aan denken en op zo’n
verwijzing reageren zij vaak verontwaardigd. Zij voelen zich namelijk echt ziek
en de klachten zijn een rem op hun dagelijks leven. Want met aanhoudende pijn
en vermoeidheid is het geen pretje om met vrienden af te spreken of
familiebezoek te ontvangen. Bij doorvragen blijken er dikwijls problemen thuis
of is er sprake van een beginnende depressie of angststoornis. Deze patiënten
stellen zich niet aan. Zij voelen zich wel degelijk slecht. Het idee dat lichamelijk
onwel voelen een psychische factor zou kunnen hebben is voor ouderen vaak
ondenkbaar. In tegenstelling tot de jongere generaties, ervaren ouderen geen
verband tussen levensgebeurtenissen en lichamelijk onwel voelen. Onverklaarbare
somatische klachten hebben bijna altijd een lichamelijk, psychisch en sociaal
aspect. Dus omgevingsfactoren spelen ook een belangrijke rol. Meestal is er
sprake van een verdrietige gebeurtenis zoals een overlijden of een scheiding. Door
het verdriet ervaren mensen pijn of hebben angst voor de toekomst waardoor ze
slechter slapen, meer moe zijn of juist door de pijn niet meer hun huis uit gaan
waardoor ze zich isoleren. Dan gaat het van kwaad tot erger en komen ze in een negatieve
spiraal terecht. Psychologische hulp vermindert de klachten voor de een meer dan voor de
ander. Dat mag duidelijk zijn. De ene oudere staat meer open voor de onderlinge
samenhang tussen lichaam, geest en omgevingsfactoren dan de andere. Een
behandeling met pillen tegen depressie kan helpen in combinatie met
ondersteunende gesprekken of begeleiding. Alternatieve therapieën zoals
hypnotherapie, yoga, meditatie en mindfulness hebben bewezen effectief te zijn
en worden door steeds meer artsen voorgeschreven. Onderzoek toont ook aan dat
patiënten met SOLK in hun hersenen actievere pijnplekken hebben dan andere
mensen. Het zenuwstelstel van deze patiënten reageert dus veel gevoeliger. Negatieve
gedachten en gevoelens spelen ook een rol; deze patiënten ervaren vaak meer
negatieve emoties en stress. Blijft de vraag of dat een deel van de oorzaak is
of een gevolg van de klachten. Toch staat vast dat jeugdtrauma’s, stressvolle
gebeurtenissen of langdurige overbelasting veel vaker in de levensgeschiedenis
van deze mensen voorkomen. Wetenschappelijk onderzoek heeft ook aangetoond dat
jeugdtrauma’s en stressvolle levensgebeurtenissen het afweersysteem ontregelen.
Zo constateerden onderzoekers dat mensen met langdurige stress een verlaging
van ontstekingen hebben en een verhoging van hun afweer wanneer zij hypnotherapie,
yoga, meditatie en mindfulness volgden. Gepubliceerd in Hallo Weekblad 28 mei 2015; Bron:
NRC Handelsblad door Niki Korteweg, 31 januari 2015