Suïcide

Sinds het begin van de crisis wordt Spanje geregeld opgeschrikt door gevallen van zelfmoord vanwege de gedwongen ‘deshauscios’. Afgelopen week pleegde een bejaard echtpaar op Mallorca zelfmoord omdat zij de hypotheeklasten niet meer konden voldoen. Op diezelfde dag pleegde een 55-jarige man met een aanzienlijke huurschuld zelfmoord in het centrum van Alicante. Ook Nederland is onlangs opgeschrikt door een aantal zelfmoorden van adolescenten zoals: Anass Aouragh, Jessica Laney en Tim Ribberink. Hun motief was dat zij zich niet meer opgewassen voelden tegen de pesterijen van hun leeftijdgenoten. Spanje kent in vergelijking met Nederland, een lager zelfmoordcijfer. Het meest recente cijfer is van 2009 waarin Spanje per 100.000 inwoners gemiddeld 6,3 zelfmoorden telt en in Nederland 9,2. Zelfmoord is een actieve levensbeëindiging met de dood als gevolg. Mensen komen tot een dergelijke beslissing wanneer het leven voor hun totaal uitzichtloos is geworden. Een belangrijke oorzaak bij het plegen van zelfmoord is een depressie. Zo´n 60 tot 70% van de mensen met een depressie geven te kennen zelfmoordgedachten te hebben. Voordat iemand in een crisissituatie terecht komt en tot zelfmoord overgaat, zijn er over een langere periode al diverse situaties geweest die voor de persoon te belastend waren. Iedere keer weer kreeg hij te maken met nieuwe spanning die het gezonde ‘copinggedrag’ onder druk zette. Echter wanneer de spanning te veel wordt en het ‘copinggedrag’ onvoldoende rust krijgt om te herstellen; dus om de spanning te pareren, kan uiteindelijk de spanning zo hoog opgelopen dat deze zich uit in allerlei lichamelijke problemen. Zoals blokkades in het waarnemingsvermogen; horen en zien kan vertekend zijn wat de beleving van de werkelijkheid verstoort. De persoon ziet of hoort dingen die anderen in zijn omgeving niet ervaren. De realiteit van het hier en nu wordt sterk uitvergroot; bijvoorbeeld de persoon is niet meer in staat een gepaste afstand te houden van de omgeving of belangrijke zaken van minder belangrijke te onderscheiden. Soms vertelt de persoon tot in de allerkleinste details over bepaalde gebeurtenissen. Het ritme van dag en nacht is compleet door de war. De tijdsbeleving is volledig verstoord. Soms uit zich dit op een manier dat de persoon niet meer als ´volwassene´ functioneert. Zijn gedrag wisselt dan tussen het heden en het verleden; het reflectievermogen is weg. Ook lichamelijk ervaart de persoon allerlei reacties die buitengewoon heftig kunnen zijn; een wisselende ademhaling, sterke spierspanningen, wegkijken, in zichzelf gekeerd of juist extreem extravert zijn. De persoon kan ook regressief gedrag vertonen waardoor hij de huidige situatie associeert met een ervaring die zich veel eerder in het leven heeft voorgedaan. Gevoelens van hopeloosheid, hulpeloosheid, waardeloosheid en schuld naast geagiteerdheid staan het meest op de voorgrond. In zo’n crisissituatie is het voor iemand echt te moeilijk om zijn volwassen positie te bewaren en veilig te stellen. Keer op keer valt hij terug en blijkt het steeds moeizamer de spanningen te verwerken en tot rust te komen. Zelfmoord of een poging daartoe kan dan soms als enige uitweg worden ervaren. Het spreekt voor zich dat dit een uiterst ongezonde manier is om een crisissituatie het hoofd te bieden.
Dit artikel is geplaatst in Hallo Weekblad op 21 februari jl.
Bron: Piet Weisfelt, Op weg naar gezondheid